EYT’de Staj Mağdurları İçin Yeni Adım: Hizmet Borçlanması Yolda

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın hazırladığı EYT düzenlemesine ilişkin yeni ayrıntılar kamuoyuna yansıdı. Uzman raporlarına göre, staj mağdurlarına emeklilik yolunu açacak “hizmet borçlanması” formülü gündemde. Bu formül, staj dönemini işe başlangıç tarihi olarak sayabilecek şekilde tasarlanıyor.

Staj Süreleri Emeklilikten Sayılacak

EYT düzenlemesinde en dikkat çekici başlıklardan biri staj mağdurlarının durumu oldu. Bakanlık yetkililerinin aktardığı bilgiye göre, 8 Eylül 1999 öncesinde staj yapmış olanlar, bu sürelerini emeklilik prim günlerine ekleyebilecek. Staj dönemleri, askerlik ve doğum borçlanmalarında olduğu gibi “hizmet borçlanması” yoluyla değerlendirilecek.
Sosyal güvenlik uzmanı Özgür Erdursun, “Bu adım, binlerce kişinin EYT kapsamına girmesini sağlayabilir. Çünkü staj tarihi artık işe başlangıç tarihi olarak sayılacak,” değerlendirmesinde bulundu.

Staj Tarihi İşe Başlangıç Sayılacak

Yeni formüle göre, staj yapılan tarihler, sigorta başlangıcı olarak kabul edilecek. Böylece 1999 öncesi staj yapıp 2000 sonrası sigortalı olan vatandaşlar, EYT şartlarını karşılayabilecek. Bu düzenleme, hem prim gün sayısını artıracak hem de emeklilik yaşını öne çekecek.
Bakanlık kaynakları, bu uygulamanın özellikle meslek liseliler ve üniversite stajyerleri için büyük bir avantaj oluşturacağını belirtiyor.

5000 Prim Gününde Eşitleme Planı

EYT kapsamındaki diğer önemli başlıklardan biri de SSK ve Bağkur prim eşitlemesi. 8 Eylül 1999 öncesinde sigorta girişi olan SSK’lılar, 5000 prim günüyle emekli olabiliyor. Uzmanlar, Bağkurlular için de benzer bir eşitleme yapılacağını, böylece prim farkının ortadan kalkacağını ifade ediyor.
Sosyal güvenlik danışmanı Murat Bal, “Bağkurlular da 5000 gün üzerinden emekli olabilecek. Bu, sistemin adaletini güçlendirecek,” dedi.

3600 Günle Kısmi Emeklilik Dönemi Geri Gelebilir

EYT düzenlemesinde gündeme gelen bir diğer konu da kısmi emeklilik. Mevcut sistemde kadınlar 58, erkekler 60 yaşında 3600 prim günüyle emekli olabiliyor. Yeni düzenleme ile 1999 öncesindeki kuralların geri getirileceği, yani kadınların 50, erkeklerin 55 yaşında emekli olabileceği konuşuluyor. Bu, özellikle uzun yıllar prim ödeyen orta yaşlı çalışanlar için yeni bir umut anlamına geliyor.

Maaş Hesaplamasında Üç Dönem Sistemi

EYT kapsamında maaş hesaplamaları üç farklı döneme göre yapılacak. 1999 öncesi yüksek oranlı sistem, 1999–2008 arası düşük bağlama oranı ve 2008 sonrası TÜFE ağırlıklı dönem ayrı ayrı değerlendirilecek. SGK uzmanları, son yıllardaki yüksek enflasyonun 2008 sonrası dönemi kısmen avantajlı hale getirdiğini belirtiyor.

Staj mağdurlarına borçlanma hakkı verilmesiyle milyonlarca kişi EYT kapsamına girebilir. Peki bu düzenleme, emeklilik sisteminde kalıcı bir denge oluşturabilir mi?